به جو هیجانی که در رابطه بین کودک با مراقب او که معمولاً مادرش است حاکم می‌باشد، سبک دلبستگی گفته می‌شود. تمامی حالتهای هیجانی مادر بر روی این جو هیجانی تأثیر می‌گذارد. دلبستگی یکی از انواع سبک‌های ارتباطی فرد در زندگی‌اش می‌باشد و معمولاً به دو دسته ایمن و ناایمن تقسیم می‌شود. برای آشنایی بیشتر با جزئیات این موضوع پیشنهاد می‌کنیم که حتماً در ادامه با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
سبک دلبستگی در کودک چه معناست؟
هفته‌های نخست زندگی نوزاد به طور کامل به مادر وابسته است. یعنی در صورت عدم حضور مادر ادامه زندگی برای فرزند مقدور نخواهد بود. این رابطه هم از لحاظ جسمی و هم از لحاظ عاطفی برقرار است. ایجاد احساس دلبستگی در کودکان از حدود ۶ ماهگی آغاز شده و با روند رشد کودک به مرور کاهش پیدا می‌کند. البته میزان افزایش یا کاهش این احساس خاص، به نوع تربیت نیز وابسته است.
چه رفتارهایی در سبک‌های دلبستگی وجود دارد؟
کودکان با روش‌ها و رفتارهای بسیار متفاوتی میزان دلبستگی خود به پدر و مادر خود را نشان می‌دهند. این رفتارها عبارتند از:
- جهت یابی چشمی
- گریه کردن
- دنبال کردن
- لبخند زدن
- تقلید کردن
- پنهان کردن صورت در آغوش مادر
- بلند کردن بازوها در زمان سلام کردن
- به هم زدن دست‌ها در زمان حرکت به سمت مادر
- گریه کردن در زمان ترک مادر
- و …
نکته مهمی که در این زمینه وجود دارد، این است که اگر مادر یا مراقب کودک به این رفتارها پاسخ درست بدهد، ممکن است کم کم احساس دلبستگی را در کودک ایجاد کند. اما در صورتی که پاسخ دادن به این رفتارها ضعیف یا نادرست باشد، ممکن است احساس ناامنی در کودک به وجود بیاورد. رفتارهای آرام در در پاسخ به نیازهای عاطفی و جسمی باعث می‌شود تا کودک شما اولین تجربیات خود در دنیای جدید را آرامش بخش تجربه کند. در صورتی که مراقب کودک نتواند احساس امنیت را در او ایجاد کند، کودک با خود به این نتیجه می‌رسد که این جهان جدید و انسان‌های درون آن غیر قابل اعتماد اند.
نکته
نکته مهم در این زمینه این است که بعد از شکل گرفتن الگوهای ذهنی نام برده شده، ممکن است تا آخر عمر همراه آنها بوده و زندگی‌شان را تحت تأثیر قرار دهند.
انواع سبک‌های دلبستگی در کودکان
۱. دلبستگی ایمن
زمانی که مادر به درستی به نیازهای کودک پاسخ دهد، دلبستگی ایمن ایجاد می‌شود افراد با سبک دلبستگی ایمن عزت نفس بیشتری داشته و دنیا را جای بهتری می‌دانند آنها معمولاً اعتقاد دارند که انسان‌ها ذاتاً خوب هستند و ممکن است گاهی به اطرافیان خود بی اعتماد شوند.
۲. دلبستگی ناایمن
در این سبک عدم توانایی مادر در برطرف کردن نیازهای اولیه فرزند باعث احساس ناامنی در سرتاسر افکار فرزند می‌شود.
ایجاد سبک دلبستگی ناایمن چه عواقبی با خود به دنبال دارد؟
اگر در رابطه عاطفی بین کودک و مادر یک حس نا ایمن شکل بگیرد، مشکلات روانی و جسمانی زیادی را با خود به همراه خواهد داشت. عواملی مثل عزت نفس پایین، وابستگی شدید به دیگران، عدم داشتن استقلال، عدم مدیریت بحران‌های زندگی، افسردگی و… از عواملی هستند که ممکن است این رابطه عاطفی ما ایمن برای فرزند به وجود بیاورد. علاوه بر این، ممکن است در جامعه با مشکلات زیادی مواجه شود.
مثل سرکشی در برابر قدرت و حکومت، کمبود اعتماد به دیگران، عدم همدلی با انسان‌ها، داشتن دیدگاه منفی و… همانطور که مشاهده کردید؛ در صورت شکل گرفتن سبک دلبستگی ناایمن در کودکان، ممکن است آنها را با مشکلات و بیماری‌هایی مواجه کند که در ادامه بیشتر به آنها خواهیم پرداخت.
اختلالات ناشی از کمبود سبک دلبستگی در کودکان
در صورتی که کمبود دلبستگی در کودکان شکل بگیرد، ممکن است مشکلاتی در یادگیری آنها به وجود بیاورد. مشکلات گفتاری و زبانی که نوع ارتباط او با اطرافیانش است، تحت تأثیر قرار می‌گیرد. گاهی اوقات این کمبود می‌تواند منجر به ابتلا به اختلال بیش فعالی یا اضطراب و سایر بیماری‌های رایج عاطفی شود. به بیان ساده ساختار اصلی ذهن انسان در روزهای ابتدایی ارتباط با مادر شکل می‌گیرد و جو هیجانی حاکم بر این ارتباط، سبک ارتباطی و در زندگی آینده‌اش را خواهد ساخت.
ممنون از این که تا انتهای این مقاله همراه مجله فروشگاه هپی لند بودید. امیدواریم که از خواندن این مقاله لذت برده باشید و مطالب گفته شده در آن برای شما مفید، کاربردی و سودمند بوده باشند. همچنین شما عزیزان در صورت تمایل به مطالعه مطالب مشابه، می‌توانید از لینک‌هایی که در ادامه در اختیارتان قرار می‌گیرند، استفاده کنید:
